Zodra de zomer verdwenen is en de blaadjes vallen weer van de bomen dan zie je overal weer de vitamine D in de winkels opduiken, want in het najaar is er vaak meer last van een vitamine D tekort. Maar hoe werkt dat nou precies? Wat is vitamine D? Waar zit vitamines D in en hoe weet je of je een tekort hebt aan D en wat zijn de gevolgen? Belangrijk om daar wat dieper in te duiken en om op die manier ook te ontdekken of jij een vitamine D tekort kunt vermijden en behandelen.
Wat is vitamine D?
Vitamine D is een hele belangrijke vitamine voor het lichaam. Vitamine D behoort tot de groep van vet oplosbare verbindingen, even in Jip en Janneke taal uitgelegd betekent dit dat vitamine D verantwoordelijk is voor de opname van fosfaat en calcium. Dit wordt gewonnen uit de voeding die je tot je neemt.
Wat doet vitamine D met je lichaam?
Vitamine D is dus een hele belangrijke vitamine, als je namelijk een tekort hiervan hebt en dit duurt te lang dan kun je allerlei vervelende klachten krijgen. Vitamine D zorgt namelijk voor sterke botten, gezonde tanden en sterke spieren en een goed werkend immuunsysteem. Je hoort het al, best belangrijk dus. Een vitamine D tekort kan dus op meerdere fronten problemen geven.
Waar zitten vitamines D in?
Op de vraag waar zitten vitamines D in, zijn meerdere antwoorden mogelijk en ook van belang. Vitamines D wordt namelijk voor het grootste deel geleverd door de zon. Dit komt door de UV straling die de zon straalt op je huid. Je huid zet vervolgens de UV straling om in vitamine D. En in ons land hebben we helaas maar beperkte zonuren dus veel mensen hebben last van een tekort.
Zeker in de herfst- en wintermaanden zie je dit opspelen. De zonuren nemen af, mensen zijn minder buiten omdat het kouder wordt en ook de voeding is in het najaar en de winter anders en voornamelijk koolhydraatrijk. Terwijl vitamine D veel in groente, noten en fruit zit. Dit eet men vaak weer meer in de zomer maanden.
Het is dus belangrijk om goed erop te letten dat je afwisselend eet en voldoende groente en fruit en ook noten en zaden nuttigt.
Symptomen van een vitamine D tekort
Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, kan een vitamine D-tekort tot tal van klachten leiden. De eerste signalen zijn vaak vermoeidheid, maar ook spierkrampen, spierpijn, gewrichtspijn, hyperventilatie, bloedend tandvlees, verkoudheidsklachten en overgewicht kunnen optreden. In ernstige en chronische gevallen kan een tekort zelfs bijdragen aan hartfalen. In zulke situaties kan het nodig zijn om vitaminen op recept te gebruiken, onder begeleiding van een arts.
Het is dus best wel serieus als je een vitamine D tekort hebt. In Nederland hebben 40% van alle vrouwen vanaf 50 jaar en hoger een vitamine D tekort. Vermoedelijk zijn de werkelijke aantallen hoger en ook bij de mannen en andere leeftijdscategorieën alleen wordt er vaak niet getest op vitamine D. Zou dit meer getest worden dan zullen de uitslagen enorm tegenvallen.
Behandelen van een vitamine D tekort
Wanneer het vitamine D gehalte echt onder de grens is dan zal de huisarts eerst adviseren om bewust te gaan kijken naar een gezond voedingspatroon en adviseren om meer naar buiten te gaan. Zonlicht is nog altijd de beste remedie om ervoor te zorgen dat je vitamine D opneemt. En gezonde voeding ondersteunt dit extra.
Ook kun je er voor kiezen om supplementen te gaan slikken. Bij de meeste drogisterijen kun je prima supplementen kopen om je vitamine D gehalte op te krikken. Wat niet werkt is de zonnebank. Je zou denken, zonlicht maakt vitamine D aan dus dan maar naar de zonnebank, maar zo werkt het niet.
Je huid zet namelijk UB-B wat de zon uitstoot om naar vitamine D. Maar in de zonnebank wordt er juist kunstmatig UV-A licht uitgestoten en maar zeer beperkt UV-B. Dus het heeft geen zin om een dag naar de zonnebank te gaan. Sterker nog, daarmee loop je alleen maar een verhoogd risico op huidkanker en dat wil je zeer zeker niet!
Moraal van het verhaal is dus de momenten dat de zon schijnt, even lekker naar buiten gaan, dus ook in de herfst of winter zon en letten op je voeding. Zorg ervoor dat deze gevarieerd is en gezond.
Supplementen kopen
Misschien vind je het lastig om je voedingspatroon aan te passen, of kom je weinig buiten tijdens zonuren vanwege bijvoorbeeld een kantoorbaan. Of je hebt andere redenen waardoor het gewoon niet lukt om voldoende vitamine D op natuurlijke wijze binnen te krijgen. In dat geval is het belangrijk om toch actie te ondernemen en je vitamine D-gehalte aan te vullen. Dit kun je doen door supplementen te gebruiken. Let hierbij wel op mogelijke interacties met andere producten, zoals de chiazaad nadelen, als je meerdere supplementen of superfoods tegelijk gebruikt.
Wanneer je supplementen gaat kopen dan is het wel belangrijk dat je er goed op let welke supplementen je koopt. Er zijn namelijk heel veel soorten op de markt verkrijgbaar maar het kwaliteitsverschil is enorm. Dat heeft er onder andere mee te maken hoe de vitamine D supplementen geproduceerd worden en welke materialen er gebruikt worden.
Bijvoorbeeld de hulpstoffen en de tablet of capsule vorm kan daarin heel erg bepalend zijn. Iedere fabrikant heeft weer andere hulpstoffen. En die moeten door jouw lichaam opgenomen worden om het om te kunnen zetten in vitamine D. Het is maar net waar jouw lichaam goed op reageert. En ook wat jouw persoonlijke voorkeur is.
Het is daarom verstandig om je goed te laten adviseren bij het aankopen van supplementen. Natuurlijk speelt je persoonlijke budget een rol, maar als het om vitaminesupplementen gaat, is het niet aan te raden om hierop te bezuinigen. Het zou zonde zijn om vitamines te slikken die niet effectief zijn of slecht worden opgenomen. Laat je dus goed informeren over wat betekenen vitaminen precies voor je lichaam en gezondheid.
Naar de huisarts
Als je meerdere symptomen ervaart die kunnen wijzen op een vitamine D-tekort, is het verstandig om een bezoek aan de huisarts te plannen. Het is namelijk niet aan te raden om zomaar op eigen houtje voedingssupplementen te gaan slikken. Een overdosering kan namelijk ook vervelende gevolgen hebben. Laat je daarom altijd goed informeren voordat je begint met het gebruik van supplementen.
FAQs
Wat zijn de symptomen van een vitamine D tekort?
Veelvoorkomende symptomen zijn vermoeidheid, spierkrampen, gewrichtspijn, prikkelbaarheid, terugkerende verkoudheid, bloedend tandvlees en zelfs sombere gevoelens. Een langdurig tekort kan leiden tot botontkalking of hartklachten.
Hoe krijg je voldoende vitamine D binnen?
Je kunt vitamine D binnenkrijgen via zonlicht (UV-B), voeding zoals vette vis, eieren en zuivel, of via supplementen. In de herfst en winter is het vaak nodig om extra bij te slikken.
Kan ik vitamine D overdoseren?
Ja, te veel vitamine D via supplementen kan schadelijk zijn en leiden tot misselijkheid, nierproblemen of een te hoog calciumgehalte. Laat je dus goed informeren of overleg met je huisarts.
Helpt de zonnebank bij vitamine D aanmaak?
Nee, de meeste zonnebanken stralen UV-A licht uit en nauwelijks UV-B. Alleen UV-B zorgt voor de aanmaak van vitamine D in de huid. De zonnebank is dus géén effectieve oplossing.
Wanneer moet ik naar de huisarts bij een vitamine D tekort?
Als je meerdere klachten ervaart die wijzen op een tekort of als je twijfelt over het gebruik van supplementen, is het verstandig om je bloed te laten testen bij de huisarts. Zo krijg je een persoonlijk en veilig advies.
